Biografia

Powstanie zespołu

Historia Iron Maiden zaczyna się i kończy marzeniami i ambicjami jednego człowieka: Steave'a Harrisa. Człowiek ten wymyślił nazwę zespołu, pisał utwory, dbał o to, aby zespół istniał jak najdłużej i zawsze interesował fanów. Żartobliwie przez swoich kolegów nazywany jest kapitanem drużyny, starszym sierżantem, szefem gangu. Wszystko zaczęło się 12 marca 1956 w Leytonstone, we wschodnim Londynie. Wtedy to urodził się Steve Harris. Z początku chciał grać na perkusji, ale nie miałby gdzie jej postawić, więc kupił sobie gitarę basową. Jego pierwszym zespołem był zespół Influence. Wkrótce zmieniono nazwę na Gypsy's Kiss. Po pięciu koncertach grupa się rozpadła. W 1974 r. przyłączył się do grupy Smiler. W Boże Narodzenie 1975 r. Steve utworzył zespół Iron Maiden. Składał się on z następujących muzyków: Steve Harris (gitara basowa), Dave Sullivan (gitara), Terry Rance (gitara), Ron "Rebel" Matthews (perkusja), Paul Day (śpiew). Nazwa zespołu wzięła się od średniowiecznego narzędzia tortur, które wyglądało jak trumna wyłożona długimi kolcami. Ich pierwsze próby odbywały się w domu ich przyjaciela, później ich oświetleniowca, Dave'a Lightsa. Pierwszą osobą, która odpadła z pierwszego składu buł Paul Day. zastąpił go Dennis Wilcock, który grał wcześniej w "Smiler". niestety, grupa miała też swój kryzys i nawet przestała grać na pół roku. Potem wznowili grę, ale już bez Dave'a Sullivana i Terry'ego Ranceya. W 1977r. dołączył Dave Murray urodzony 23 grudnia 1956r.

Biografia Iron Maiden jest bardzo zawikłana, lecz postaram się Wam ją opisać w miarę zrozumiale. Maideni dawli koncerty m. in. w Bridgehouse i Cart and Horses. W tym czasie dołączył do nich dobry gitarzysta Bob Sawyer, który pod każdym względem starał się być lepszy od od Dave'a Murreya. On też przyczynił się do późniejszego zwolnienia Dave'a z grupy. Dave przyłączył się do zespołu Urchin, w którym grał na gitarze jego dawny przyjaciel Adrian Smith. Niedługo po tym Bob też wyleciał, a w jego miejsce, na jeden koncert wszedł Tonny Moore, który grał na instrumentach klawiszowych, przyjęty został też Terry Warpram grający na gitarze, a w miejsce Rona "Rebla" Matthewsa wstąpił Barry Purlis. Był to skład: Steve Harris (bas), Dennis Wilcock (śpiew), Tonny Mooore (inst. klawiszowe), Terry Earpram (gitara), Barry Purlis (perkusja). Ten skład istniał przez jeden koncert, potem Steve został sam. Przyłączył się do niego perkusista Doug Sampson. Steve poprosił Dave'a Murray'a o powrót do zespołu, załatwili też sobie wokalistę. W listopadzie 1978r. dołączył do nich świetny głos: Paul Di'Anno. Przy zespole był też znany im wcześniej Dave Lights, którego prawdziwe nazwisko brzmiało David Beazley. Pracował on przy oświetleniu i efektach specjalnych. Zespół szukał też drugiego gitarzysty, lecz było z tym ciężko: Paul Cairns spóźnił się na swój pierwszy koncert, był ponad trzy miesiące w grupie, Paul Todd nie doczekał się pierwszego koncertu, a Tony Parsons wytrzymał ponad dwa miesiące po czym w listopadzie 1979r. odszedł. Maideni stawali się coraz sławniejsi. Nagrali swoje pierwsze demo na którym znajdowały się takie utwory jak: "Iron Maiden", "Invasion", "Prowler" i "Strange World". Demo zostało nagrane 31 grudnia 1979r. Po raz pierwszy zostało puszczone w Heavy Metal Soundhouse. Największą popularność zdobył utwór "Prowler", który znalazł się na pierwszym miejscu listy przebojów w czasopiśmie "Sounds" i pozostał tam przez trzy tygodnie. Było to dokładnie 21 kwietnia 1979 roku. Zespół zatrudnił menadżera którym był Roderick Charles Smallwood. W 1979r. powstał artykuł o zjawisku Nowej Fali Brytyjskiego Heavy Metalu, której głowę stanowiło Iron Maiden. W Anglii znane było jako: New Wave Of British Heavy Metal (NWOBHM). Już w pierwszym tygodniu grudnia 1979r. zespół podpisał kontrakt z wytwórnią EMI. W umowie było, że EMI nie będzie mogło zerwać kontraktu przed wydaniem trzech albumów Maiden. Kiedy Maideni mieli już kontrakt z wytwórnią płytową, postanowili że przyjmą do zespołu drugiego gitarzystę. Z początku propozycję przyłączenia się do zespołu dostał Adrian Smith, lecz jego zespół też podpisywał kontrakt i ten nie chciał on opuszczać swojego zespołu. Umieścili więc ogłoszenie w "Melody Maker". Do zespołu został przyjęty Dennis Stratton. Steve postanowił, niestety, zmienić perkusistę Doug'a Sampsona, gdyż ten za często chorował. wtedy to Stratton zapoznał zespół z perkusistą szukającym posady. Był nim Clive Burr. perkusista dostał pracę w Iron Maiden w drugi dzień świąt Bożego Narodzenia 1979r.

Lata 80-te

Pierwszy album zatytułowany po prostu "Iron Maiden" został wydany 14.IV.1980r. Twórcą Eddiego jest Derek Riggs, który pracuje z zespołem do dziś. Pierwsza brytyjska trasa koncertowa z Iron Maiden jako głównym zespołem składała się z 45 koncertów. Zaczynała się 15 maja w Drill Hall, w Lincoln a kończyła 23 sierpnia 1980r. Wszystkie pieniądze, jakie zespół zarobił z albumu, singla i trasy koncertowej przeznaczone zostały z powrotem na opłacenie rachunków związanych z koncertami. Maideni grali u boku takich gwiazd jak UFO i Kiss. Wtedy to Dennis Stratton coraz bardziej oddalał się od zespołu, za co został zwolniony. Lubił on bowiem częściej jeździć po trasie z ekipą i muzykami Kiss, niż z własnymi kolegami. Był towarzyski. Jego ostatni koncert odbył się w Drammenshallen w Oslo 13 października 1980r. Oficjalnie zwolniony został 1 listopada. Na jego miejsce wszedł Adrian Smith, którego pierwszą piosenką było "22 Acacia Avenue". Pierwszy koncert Adriana z Maiden odbył się w Brund University w Uxbridge 21 listopada 1980r. W tym składzie nagrany został drugi album Żelaznej Dziewicy zatytułowany "Killers", ukazał się w sklepach 2 lutego 1981r. Ich trasa koncertowa trwała ponad siedem tygodni. W czasie tej trasy po Europie zaczął się koniec kariery pewnego wokalisty w tym zespole... Paul coraz częściej narzekał na swój głos i zespół musiał odwoływać koncerty. Miara przebrała się w czasie pobytu w Ameryce, był to pierwszy koncert Maiden w tym kraju, a Paul ciągle "mdlał" i narzekał na głos. Ostatecznie po powrocie do Anglii został zwolniony z grupy. Harris już wcześniej przeczuwał, że Paul będzie musiał kiedyś odejść, dlatego rozglądał się za wokalistami. Spodobał mu się pewien wokalista śpiewający w zespole Samson. Był nim Paul Bruce Dickinson urodzony 7 sierpnia 1958r. Dawał właśnie koncert ze swoim zespołem w Reading, kiedy Steve i Rod Smallwood przyjechali do niego z Francji. Miał się stawić następnego dnia w sali prób w Hackney. Od tego dnia Bruce był wokalistą nowego zespołu. Pierwszy koncert wokalisty w jego nowym zespole odbył się 15 listopada 1981 w klubie Rainbow w Londynie. W ostatnim tygodniu października wyjechali na 5-cio koncertową trasę do Włoch. 23 grudnia dali koncert w Ruskin Arms z którego dochód został przeznaczony na rzecz londyńskiego Szpitala Dziecięcego Barnarda.

29 marca 1982 roku w Wielkiej Brytanii ukazał się trzeci album Iron Maiden "The Number Of The Beast". Album został w całości napisany przez nowy skład, dlatego był taki dobry. Ich trasa koncertowa promująca album trwała10 miesięcy, było to 180 koncertów w 18 krajach. Album osiągnął sprzedaż 500.000 egzemplarzy i przyniósł naprawdę duże pieniądze, których zespół wcześniej nie miał. Od tego czasu zespół już nigdy nie miał długów, a jego członkowie już dziś są ustawieni do końca życia, nawet gdyby przestali grać. Kiedy wydawało się że wszystko jest w jak najlepszym porządku, nadeszły chwile krytyczne. Podczas tournee po Ameryce wszyscy prócz Harrisa balangowali w wolnym czasie. Niestety perkusista Clive Burr nie wytrzymał tego. Zespół postanowił się z nim rozstać. Na jego miejsce wstąpił jeszcze większy imprezowicz, Nicko McBrain, który określa sam siebie jako: Pan Wszystkiego W Nadmiarze.

Michael Henry McBrain urodził się 5 czerwca 1952r. w Hackney we wschodnim Londynie. Imię Nicko wzięło się od jego przezwiska "Nicky" (jego miś z którym się nigdy nie rozstawał miał na imię Nicholas). Skład Iron Maiden tamtych czasów to: Harris - Murray - Smith- Dickinson- McBrain. W studiu w Compass Point w Nassau powstał album "Piece Of Mind", który ukazał się 16 maja 1983r. Trasa koncertowa zaczęła się już 2 maja w Hull, a skończyła się w USA. Kolejny album też został nagrany w Compass Point Studios i wydany 3 września 1984r. Nazwany był "Powerslave". Ich tournee nazwane zostało World Slavery Tour, trwało 13 miesięcy, ponad 300 koncertów w 28 krajach. Kolejny album, był pierwszym albumem "na żywo" nagranym podczas koncertu w Long Beach Arena w Kalifornii. Został wydany 14 października 1985r. Nagrane zostało też wideo. Potem był "Somewhere In Time" wydany 11 października 1986 roku. Był to ich najdroższy album. Bas i perkusja została nagrana w Compass Point, wokal i gitary w Wisseloord w Hilversum w Holandii, a wszystko zostało zmiksowane w Nowym Yorku w Electric Lady Studio. Ostatni album, siódmy, jaki nagrał zespół w tym składzie, nagrany został w Niemczech, w Monachium, w Musiclands Studios w lutym i w marcu 1988r. Był to "Seventh Son Of A Seventh Son". Po raz pierwszy na trasie koncertowej Maidenów pojawił się klawiszowiec, technik basowy Michael Kenny. Było to podczas trasy koncertowej Siódme Tournee Siódmego Tournee, lub też Seventh Tour Of A Seventh Tour. Trwało 8 miesięcy, w 25 krajach. Trasa koncertowa kończyła się w Wielkiej Brytanii, gdzie zagrali m. in. na Castle Donington, 12 grudnia.

Lata 90-te

Powoli zbliżał się koniec grania Adriana Smitha z zespołem. Wszystko zaczęło się od momentu kiedy nudzący się Nicko wynajął studio, zadzwonił do Adriana i zaprosił do siebie by trochę pograć. Adrian przyszedł ze swoimi kolegami i grali. Później dali razem kilka koncertów, Smith wydał album "Adrian Smith Album Project". Niestety nie odniósł on sukcesu. Kiedy Maideni szykowali się do nagrania kolejnego albumu, po rocznej ciszy, w czasie której Steve wyreżyserował film Maiden England, Adrian stracił pewność co do tego, co chce grać. Tak się składało, że Bruce pisał wraz ze swoim dawnym kolegą Janikiem Gersem ścieżkę do Koszmar z Ulicy Wiązów-5, w wyniku czego powstało "Bring Your Daughter... To The Slaughter". Janik został przyjęty, a 1 października 1990 roku ukazał się album "No Prayer for The Dying". Trasa No Prayer On The Road zaczęła się 19 września 1990 roku. Nadszedł czas na kolejny album- "Fear Of The Dark" wydany 11 maja 1992 roku. W tych trudnych latach 90-tych album odniósł sporą pozycję na listach. Trasa koncertowa zaczęła się w maju a skończyła 4 listopada. Zespół po raz drugi wystąpił w Castle Donnington. Sprzedano ok. 68.500 biletów na 72.500 wolnych miejsc. Na bisy tego koncertu wszedł Adrian Smith.

Niestety był to ostatni album Bruce'a Dickinsona w tamtych czasach, z Ironami. Chciał on nagrać kolejny solowy album, lecz nie chciał już grać z Maidenami. Było to podczas przerwy w trasie Fear Of The Dark. Zgodził się jednak zaśpiewać z nimi do końca trasy. Koncerty wypadły fatalnie... Później zespół wydał dwa albumy "na żywo", 22 marca 1993 roku "A Real Live One" i 18 października "A Real Dead One". 8 listopada tego roku ukazał się album "live" pt. "Live At Donington". W tym też czasie ich producent Martin Birch odszedł na emeryturę. Ich kolejnym producentem został Nigel Green, z którym współpracował i nadzorował Steve Harris. Publicznie ogłoszono odejście Bruce'a w marcu 1993 roku. Otrzymali wiele kaset i nagrań od innych wokalistów. Po długich przesłuchiwaniach przyjęto w styczniu 1994 roku Blaze'a Bayleya, wokalistę zespołu Wolfsbane. Pierwszy album z nowym wokalistą nazwany został "The X Factor" i wydany w październiku 1995 roku, a pierwszy występ w tym składzie odbył się w Londyńskim Brixton Academy w listopadzie 1995r. Tournee zaczęło się w Jerozolimie 28 września '95r. a skończyło 7 września '96r. w Meksyku, w sumie 139 koncertów.

Powrót Dinckinsona

W tym czasie Bruce i Adrian nagrali swój album, na którego okładce znajdowała się parodia Eddiego nazwana Eddisonem. We wrześniu 1996r. zespół wydał album - składankę "Best Of The Beast". Wydana została w dwóch wersjach (27 i 16 utworów). Jedynym nowym utworem jaki się na niej znalazł był "Virus". Kolejny album naszych Ironków to "Virtual XI". Nazwa albumu wzięła się od tego, że to 11 album studyjny zespołu, i wydana została też w tym czasie gra komputerowa "Ed Hunter - The Game". W czasie tournee po Ameryce Blaze zachorował, miał problemy z głosem i musieli odwołać kilka koncertów, co nie jest przyjemne. W końcu zdecydowali się pożegnać Blaze'a. Nie mieli wokalisty, więc Rod zaczął "atakować" Steve'a pomysłami na powrót Dickinsona, jednocześnie prowadząc te potajemne rozmowy z Brucem. Steve zaczął poważnie brać słowa Roda i stwierdził, że jeśli już brać jakiegoś wokalistę to lepiej jest pakować się w coś co się zna. Rod zorganizował spotkanie u siebie w domu w Brighton. Następnie Steve zadzwonił do Adriana i wprost powiedział, że chce aby ten wrócił do zespołu. W marcu 1999r. oficjalnie podano wiadomość o powrocie Bruce'a i Adriana. 13 lipca 1999r. ruszyła trasa koncertowa Ed Hunter Tour. W październiku tego samego roku weszli do studia z nowym producentem, był nim Kevin Shirley. Album który wyszedł z tej współpracy nazywał się "Brave New World" i ukazał się 29 maja 2000r. Pół roku po tym potwierdzili swój występ na trzecim "Rock In Rio", który odbył się 19 stycznia 2001r. Oprócz telewizji satelitarnej w której można było obejrzeć koncert, mieliśmy okazję przysłuchać się temu koncertowi na albumie "live", zatytułowanym po prostu "Rock In Rio" oraz poczuć atmosferę oglądając wydany później album DVD pod tym samym tytułem. Nie można też zapomnieć o 6-cio płytowym boxie wydanym z okazji 25-tej rocznicy zespołu, które można było nabyć w pięknym srebrnym pudełku.

Następnie nasi kochani Maideni uraczyli nas albumem - składanką "Edward the Great", na którym znalazły się kolejne najlepsze hity (większość z nich można było usłyszeć na "Best Of The Beast"). W 23 maja 2003r. Maideni wystartowali z trasą "Give Me Ed... 'Til I'm Dead", a 31 maja zagrali na festiwalu w Donington, po czym następnie, 3 czerwca, dali wspaniały koncert w Katowickim Spodku. Od 2 lipca w sklepach można nabyć drugie, podwójne DVD Maiden "Visions Of The Beast". 8 września ukazał się album "Dance Of Death", a 28 listopada 2003r. fani mogli po raz kolejny przekonać się jak Ironi grają na żywo. Koncert odbył się we Wrocławiu, a nie, jak zapowiadano wcześniej w Katowicach, że już o chorobie wokalisty i przełożeniu daty koncertu nie wspomnę. A co było dalej? Wydane zostało następne DVD Żelaznej Dziewicy, zatytułowane 'The Early Days', które ma być pierwszą z kilku części płyt DVD zawierających kompletną historię zespołu, poprzeplataną wywiadami i koncertami. 29 maja 2005r. dali dobry koncert w bardzo upalnym tego dnia Chorzowie, jako główna gwiazda Mystic Festival. 28 sierpnia 2006 wydany został 14 studyjny album Harrisa i spółki - "A Matter Of Life And Death", który po raz pierwszy od "The Number Of The Beast" osiągnął najwyższe pozycje list przebojów w USA, gdzie tym razem zespół postanowił się mocniej promować. 26 grudnia 2006 miał premierę singiel 'Different World' o którym normalnie bym nie pisał, gdyby nie to, że był on pierwszym singlem Żelaznej Dziewicy, który można było oficjalnie kupić i pobrać z Internetu.

7 sierpnia 2008 przeżyliśmy kolejny fenomenalny koncert zespołu na Warszawskim Stadionie Gwardii. Jak zawsze niesamowite wrażenia pozostaną w pamięci na długi czas... Na początku 2010 zespół nagrał następny album studyjny "The Final Frontier", który ukazał się 16 sierpnia 2010, a 10 czerwca 2011 na Sonisphere Festival 2011 w Warszawie w ramach swojej trasy koncertowej muzycy zagrali kolejny fenomenalny koncert w naszym kraju. Pod koniec tego też roku ukazała się foto-książka On Board Flight 666 gdzie na 256 stronach znalazły się najlepsze zdjęcia wybrane z ponad 135 tysięcy wszystkich zdjęć zrobionych na potrzeby książki. Autor John McMurtrie podróżował z zespołem w trakcie pierwszej części trasy koncertowej przypadającej na lata 2010-2011. Zwieńczenie owej trasy koncertowej nastąpiło w marcu 2012, kiedy to do sklepów trafił zapis koncertu w Chile, zatytułowany "En Vivo!". Nagranie do którego użyto 22 kamery HD, pochodzi z 11 kwietnia 2011 roku, a wydane zostało w wersji 2 DVD oraz Blu-Ray. Nieco wcześniej, bo na początku 2012 dowiedzieliśmy się, że Adrian Smith założył własny project muzyczny Primal Rock Rebellion a miesiąc później, w lutym, wydał pierwszy studyjny album "Awoken Broken", który nie odbił się szerszym echem w środowisku muzycznym.

40 lat minęło...

Latem 2013 rozpoczęto dwudziestą trasę koncertową "Maiden England World Tour". Zespół wystąpił w 32 państwach świata, w tym też w Polsce (Poznań, 24 czerwca 2014, Inea Stadion). Setlisty i scenografia trasy w dużej części opierały się na programie albumu koncertowego z 1989 roku o tym samym tytule (ponownie wydanego w 2013), nagranym podczas trasy koncertowej "7th Tour of a 7th Tour" w trakcie dwóch koncertów w hali NEC Arena w Birmingham 27/28 listopada 1988 roku. Była to jednocześnie trzecia trasa w historii grupy o charakterze retrospektywnym, pod względem poziomu zainteresowania – największa. Trasa okazała się jedną z najbardziej dochodowych, widowiskowych oraz spektakularnych w historii formacji. Grupę oglądała największa publiczność, przed jaką do tej pory zagrali w wielu krajach, w ramach pojedynczej trasy koncertowej. Sto koncertów tournée przyciągnęło ponad 3 miliony fanów.

Na lata 2015/2016 przypada czterdziesta rocznica istnienia brytyjskiej formacji. W lutym 2015 na stronie grupy znalazła się informacja, że u Bruce’a Dickinsona wykryto niewielki guzek nowotworowy, znajdujący się we wczesnym stadium, umiejscowiony w tylnej części języka. Wokalista poddał się intensywnej radio- oraz chemioterapii. W marcu Nicko McBrain potwierdził, że szesnasty album studyjny jest gotowy do wydania, lecz wszelkie plany promocyjne i koncertowe zespołu są uwarunkowane stanem zdrowia wokalisty, który sukcesywnie się poprawiał. 15 maja podano do informacji publicznej wiadomość, że Bruce Dickinson został całkowicie wyleczony z choroby nowotworowej, co potwierdziły badania za pomocą tomografu komputerowego. Jak twierdził manager grupy, Rod Smallwood, powrót do pełnej sprawności i kondycji fizycznej miał zająć wokaliście kilka miesięcy, co przesądzało o przeniesieniu trasy promującej nowy album na początek 2016 roku. Rynkową premierę szesnastego albumu studyjnego grupy przewidziano na drugą połowę 2015 roku. 18 czerwca 2015 ogłoszono, że nowy album będzie nosił nazwę "The Book of Souls", ukaże się 4 września 2015 i będzie pierwszym studyjnym albumem dwupłytowym zespołu.

Jesienią 2015 roku management zespołu ogłosił listę kilkudziesięciu koncertów trasy „The Book of Souls World Tour 2016”, obejmującej sześć kontynentów i 35 państw, w tym 24 koncert grupy w Polsce na Stadionie Wrocław 3 lipca 2016 roku. W rozpisce nie zabrakło ogromnych aren sportowych, stadionów i prestiżowych festiwali, których gwiazdami Brytyjczycy byli już wielokrotnie w przeszłości, m.in. Graspop Metal Meeting (po raz siódmy jako headliner), Wacken Open Air (po raz trzeci), Download Festival w Donington (po raz szósty) oraz w Paryżu czy Sonisphere Festival. Polski koncert trasy okazał się największym samodzielnym (poza festiwalami) występem, jaki formacja dała w tym kraju. W koncercie, który grupa dała 3 lipca 2016 na Stadionie Wrocław, uczestniczyło niemal 40 tys. widzów. Naturalnie znów mogła imponować liczba i różnorodność gadżetów związanych z trasą, zaś fani po raz kolejny otrzymali grę „Legacy of the Beast” przeznaczoną na iPody i telefony komórkowe wyposażone w program Android. Soundtrack do niej stanowiły koncertowe, niepublikowane dotąd wersje wielu standardów grupy.

24 marca 2017 ogłoszono, iż kolejne 12 albumów katalogowych formacji, począwszy od No Prayer for the Dying (1990), a skończywszy na koncertowym En Vivo! (2012) ukaże się na 180 gramowym, audiofilskim winylu. Była to oczywiście kontynuacja serii wznowień zapoczątkowanej jeszcze w 2014 roku. Reedycje zostały przeznaczone do dystrybucji rynkowej w trzech transzach, odpowiednio: 19 maja, 23 czerwca, 21 lipca 2017. Management przewidział również możliwość zakupu specjalnego boxu, który pomieściłby wszystkie płyty – łącznie z wydaną w 2015 roku The Book of Souls. Co bardzo znamienne, w rekomendowanej serii nie zdecydowano się na wznowienie albumów Live at Donington oraz zestawu A Real Live One / A Real Dead One z 1993 roku.

Iron Maiden to prawdziwa żywa legenda heavy-metalu a dalsza część biografii ciągle się tworzy.